สำหรับผู้ขับขี่รถยนต์ไฟฟ้า (EV) การดูแลรักษาและติดตามสุขภาพแบตเตอรี่เปรียบเสมือนการดูแลหัวใจของรถยนต์ เพราะแบตเตอรี่นับเป็นอะไหล่สำคัญที่มีผลต่อสมรรถนะการขับเคลื่อนและระยะทางที่รถสามารถวิ่งได้ บทความนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับค่า SoH (State-of-Health) ของแบตเตอรี่ ซึ่งเป็นตัวชี้วัดสำคัญที่บ่งบอกถึง “สุขภาพ” ของแบตเตอรี่รถยนต์ EV กัน พร้อมแล้ว อ่านเลย
ค่า SoH Battery ของรถยนต์ไฟฟ้า คืออะไร ?
ค่า SoH แบตเตอรี่ หรือ State of Health คือตัวชี้วัดสำคัญที่บ่งบอกถึงสุขภาพโดยรวมของแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า โดยแสดงค่าเป็นเปอร์เซ็นต์ เมื่อแบตเตอรี่ใหม่เอี่ยม ค่า SoH จะอยู่ที่ 100% แต่เมื่อใช้งานไปเรื่อย ๆ ผ่านการชาร์จและคายประจุหลายรอบ ความจุของแบตเตอรี่จะค่อย ๆ ลดลง ส่งผลให้ค่า SoH ลดลงตามไปด้วย
อธิบายให้เห็นภาพตามง่าย ๆ ก็คือ แบตเตอรี่รถยนต์ EV นั้นมีที่ค่าสำคัญอยู่ 2 ค่าด้วยกัน ได้แก่ ค่า SoC หรือ State of Charge ซึ่งเปรียบเสมือนตัวเลขเปอร์เซ็นต์แบตเตอรี่คงเหลือที่แสดงอยู่บนหน้าจอโทรศัพท์มือถือ กับอีกค่าหนึ่งคือ ค่า SoH แบตเตอรี่ ซึ่งก็เปรียบเสมือนค่าที่แสดง Battery Health ของโทรศัพท์มือถือนั่นเอง
สูตรการคำนวณค่า SoH สำหรับแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า
SoH = (ความจุปัจจุบัน / ความจุเริ่มต้น) x 100%
- ความจุปัจจุบัน คือ ความจุสูงสุดที่แบตเตอรี่สามารถเก็บประจุได้ ณ เวลาปัจจุบัน
- ความจุเริ่มต้น คือ ความจุสูงสุดของแบตเตอรี่เมื่อยังใหม่
ตัวอย่าง: หากแบตเตอรี่ใหม่มีความจุ 60 kWh แต่ปัจจุบันสามารถเก็บประจุได้สูงสุดเพียง 54 kWh
SoH = (54 kWh / 60 kWh) x 100% = 0.9 x 100% = 90%
ดังนั้น ค่า SoH ของแบตเตอรี่นี้คือ 90%
การรู้ค่า SoH มีประโยชน์อย่างไร ?
- ประเมินมูลค่ารถได้แม่นยำ: ค่า SoH Battery คือปัจจัยสำคัญในการกำหนดราคารถยนต์ไฟฟ้ามือสอง การรู้ค่านี้ช่วยให้สามารถต่อรองราคาได้อย่างมีเหตุผล ไม่ว่าจะซื้อหรือขาย
- วางแผนการใช้งานได้ดีขึ้น: การทราบค่า SoH แบตเตอรี่ ช่วยให้คาดการณ์ระยะทางที่รถวิ่งได้ต่อการชาร์จหนึ่งครั้งได้อย่างแม่นยำ จึงวางแผนการเดินทางได้ดียิ่งขึ้น
- ประหยัดค่าใช้จ่ายระยะยาว: การติดตามค่า SoH อย่างสม่ำเสมอช่วยให้คุณปรับพฤติกรรมการใช้งานเพื่อยืดอายุแบตเตอรี่ ลดค่าใช้จ่ายในการเปลี่ยนแบตเตอรี่ก่อนเวลาอันควร
- ตัดสินใจซ่อมบำรุงได้ถูกเวลา: ถ้าค่า SoH แบตเตอรี่ลดลงเร็วผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณว่าแบตเตอรี่มีปัญหา การรู้ตัวเร็วช่วยให้แก้ไขได้ทันท่วงที ก่อนที่ความเสียหายจะกลายเป็นเรื่องใหญ่
- เพิ่มความมั่นใจในการใช้งาน: การรู้ค่า SoH ช่วยลดความกังวลเรื่อง “แบตเตอรี่หมดกลางทาง” เพราะคุณสามารถประเมินสมรรถนะของรถได้อย่างแม่นยำ
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้ค่า SoH เสื่อมก่อนเวลาอันควรมีอะไรบ้าง
- นิสัยการชาร์จ: การชาร์จบ่อย ๆ ในระยะเวลาสั้น ๆ อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพแบตเตอรี่ในระยะยาว นอกจากนี้ การใช้วงจรไฟฟ้าเดียวกับไฟบ้านในการชาร์จก็ไม่ใช่วิธีที่ดีนัก แนะนำให้ติดตั้งที่ชาร์จวงจรที่ 2 แยกออกจากระบบไฟฟ้าหลักของบ้าน ซึ่งจะช่วยถนอมแบตเตอรี่ได้ดีกว่า
- อุณหภูมิ: สภาพแวดล้อมที่ร้อนหรือเย็นเกินไปอาจทำให้ประสิทธิภาพของแบตเตอรี่ลดลงและอายุการใช้งานสั้นลง การจอดรถในที่ร่มหรือใช้อุปกรณ์ควบคุมอุณหภูมิจะช่วยยืดอายุค่า SoH แบตเตอรี่ให้เหมือนใหม่ได้ยาวนานยิ่งขึ้น
- รูปแบบการขับขี่: การขับรถแบบดุดัน เร่งและเบรกกะทันหันบ่อย ๆ จะทำให้แบตเตอรี่ทำงานหนักเกินไป ส่งผลให้ค่า SoH ลดลงเร็วกว่าปกติ ดังนั้น ทางที่ดีคือขับขี่อย่างนุ่มนวลและสม่ำเสมอ เพราะจะช่วยยืดอายุการใช้งานของแบตเตอรี่ได้
เชื่อว่านักขับทุกคนคงอยากให้ค่า SoH แบตเตอรี่ของรถ EV คู่ใจอยู่ในระดับที่ดีได้ยาวนาน ดังนั้น อย่าลังเลที่จะติดตั้งวงจรที่ 2 สำหรับชาร์จรถยนต์ไฟฟ้าไว้ที่บ้านกับพิธาน กรีน ตัวแทนจำหน่ายและผู้ให้บริการติดตั้งวงจรที่ 2 ราคาคุ้มค่าคุณภาพ ตอบโจทย์ความต้องการแบบครบวงจร ออกแบบ ติดตั้ง และดูแลโดยทีมงานผู้เชี่ยวชาญทุกขั้นตอน ถ้าสนใจสามารถติดต่อเจ้าหน้าที่ของเราได้ทาง โทร. 065-628-5566 หรือดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ phithangreen เลย